Tại Quyết định số 1660/QĐ-TTg ngày 30/12/2022 do Phó Thủ tướng Chính phủ Lê Minh Khái ký ban hành, Chính phủ đã phê duyệt Chiến lược phát triển bảo hiểm tiền gửi đến năm 2025, định hướng đến năm 2030 (Chiến lược). Quyết định này có hiệu lực thi hành kể từ ngày ký ban hành.
Nâng cao chất lượng hoạt động; bảo vệ quyền, lợi ích người gửi tiền
Mục tiêu tổng quát của Chiến lược nhằm bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của người gửi tiền, góp phần tích cực duy trì sự ổn định của hệ thống các tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài (TCTD), bảo đảm sự phát triển an toàn, lành mạnh của hoạt động ngân hàng.
Nâng cao chất lượng, hiệu quả trong hoạt động bảo hiểm tiền gửi (BHTG) bao gồm chứng nhận tham gia BHTG, thông tin báo cáo, giám sát, kiểm tra, tham gia kiểm soát đặc biệt, phát hiện, cảnh báo sớm những rủi ro tiềm ẩn đối với tổ chức tham gia BHTG; tham gia tái cơ cấu có hiệu quả đối với các tổ chức tham gia BHTG yếu kém; tính và thu phí BHTG, quản lý nguồn vốn và đầu tư, tuyên truyền chính sách BHTG, chi trả BHTG theo hướng phù hợp với thông lệ quốc tế và các quy định của pháp luật Việt Nam.
Tăng cường năng lực tài chính của tổ chức BHTG để khẳng định cam kết của Nhà nước và nâng cao niềm tin của người gửi tiền đối với chính sách BHTG.
Chiến lược cũng đã đề ra các mục tiêu cụ thể: Phấn đấu tỷ lệ người gửi tiền được bảo hiểm toàn bộ trên tổng số người gửi tiền được bảo hiểm đạt 92% - 95%, đảm bảo phù hợp với thông lệ quốc tế; Phấn đấu rút ngắn thời gian chi trả thực tế kể từ khi phát sinh nghĩa vụ trả tiền bảo hiểm đến năm 2025 là 30 ngày làm việc và đến năm 2030 là 15 ngày làm việc, nhằm giúp người gửi tiền được tiếp cận sớm với tiền gửi của mình khi tổ chức tham gia BHTG được xử lý Phấn đấu đạt mục tiêu đến năm 2025 có 45% và đến năm 2030 có 55% người gửi tiền nắm bắt được các nội dung cốt lõi của chính sách BHTG.
Hoàn thiện cơ sở pháp lý, chính sách và hoạt động BHTG
Chiến lược phát triển BHTG đã đề ra các nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu và lộ trình thực hiện trên 3 lĩnh vực: Hoàn thiện cơ sở pháp lý, hoàn thiện chính sách BHTG và hoạt động BHTG. Trong đó, để tăng cường hiệu quả chi trả BHTG và thanh lý tài sản Chiến lược đã đề ra nhiệm vụ, giải pháp:
Nghiên cứu, đề xuất sửa đổi, bổ sung Luật BHTG nhằm: Đảm bảo ngăn chặn tình trạng trục lợi BHTG, nâng cao trách nhiệm phối hợp giữa tổ chức BHTG và các cơ quan liên quan; tạo hành lang pháp lý để tổ chức BHTG tham gia thanh lý tài sản của tổ chức tham gia BHTG nhằm tối đa hóa giá trị thu hồi.
Xây dựng kế hoạch dự phòng và diễn tập chi trả cho từng loại hình tổ chức tham gia BHTG.
Xây dựng sổ tay chi trả đối với từng loại hình tổ chức tham gia BHTG nhằm chuẩn hóa quy trình chi trả, đa dạng hóa các hình thức chi trả, áp dụng công nghệ thông tin vào quá trình chi trả nhằm rút ngắn thời gian chi trả thực tế.
Đối với nhiệm vụ, giải pháp nâng cao năng lực tài chính của tổ chức BHTG:
Tăng vốn điều lệ cho tổ chức BHTG lên 10.000 tỷ đồng vào năm 2025 và lên 15.000 tỷ đồng vào năm 2030 từ nguồn tự tích lũy và các nguồn vốn hợp pháp khác nhằm đảm bảo năng lực tài chính của tổ chức BHTG, khẳng định cam kết của Nhà nước và nâng cao niềm tin của người gửi tiền đối với chính sách BHTG, đảm bảo nguồn lực triển khai hiệu quả hoạt động BHTG.
Tăng cường năng lực tài chính thông qua việc cho phép tổ chức BHTG đa dạng hóa hình thức và danh mục đầu tư gồm: (i) Mua và bán trái phiếu do Chính phủ bảo lãnh; (ii) Gửi tiền tại ngân hàng thương mại có chất lượng hoạt động tốt; (iii) Mua và bán trái phiếu, kỳ phiếu, tín phiếu, chứng chỉ tiền gửi do các ngân hàng thương mại có chất lượng hoạt động tốt phát hành; (iv) Mua, bán trái phiếu chính quyền địa phương theo quy định của Luật Ngân sách nhà nước, Luật Quản lý nợ công, các văn bản hướng dẫn và được xếp hạng tín nhiệm cao.
Bổ sung hình thức vay từ Ngân hàng Nhà nước Việt Nam trong trường hợp nguồn vốn của tổ chức BHTG không đủ để trả tiền bảo hiểm.
Xây dựng Đề án tiếp cận nguồn vốn hỗ trợ trong trường hợp nguồn vốn của tổ chức BHTG tạm thời không đủ để trả tiền bảo hiểm.
Trách nhiệm tổ chức, thực hiện Chiến lược phát triển BHTG
Tại Quyết định này, Thủ tướng Chính phủ giao Ngân hàng Nhà nước Việt Nam chủ trì, phối hợp với các bộ, ngành, cơ quan có liên quan hướng dẫn, kiểm tra, giám sát đánh giá tình hình triển khai thực hiện Chiến lược; tổ chức thực hiện đánh giá sơ kết năm 2025 và đánh giá tổng kết năm 2030 rút kinh nghiệm việc thực hiện các nhiệm vụ, giải pháp và mục tiêu Chiến lược trong từng giai đoạn.
Định kỳ hàng năm, báo cáo Thủ tướng Chính phủ kết quả thực hiện các nhiệm vụ, giải pháp và mục tiêu của Chiến lược trong từng giai đoạn; Trình Thủ tướng Chính phủ quyết định, phê duyệt điều chỉnh mục tiêu, nội dung của Chiến lược trong trường hợp cần thiết; Đề xuất Chính phủ trình Quốc hội sửa đổi, bổ sung Luật BHTG.
Thủ tướng Chính phủ giao BHTG Việt Nam: Tập trung, chủ động tổ chức triển khai đồng bộ các nhiệm vụ, giải pháp để thực hiện các mục tiêu, lộ trình đã nêu tại Chiến lược phù hợp với Chiến lược phát triển ngành Ngân hàng và theo quy định của pháp luật.
Xây dựng Chương trình hành động để triển khai thực hiện các nội dung của Chiến lược theo từng giai đoạn nhằm đảm bảo đạt được các mục tiêu định hướng theo các lộ trình đã đặt ra.
Định kỳ hàng năm báo cáo Ngân hàng Nhà nước Việt Nam kết quả thực hiện các nhiệm vụ, giải pháp và mục tiêu của Chiến lược trong từng giai đoạn.
Báo cáo Ngân hàng Nhà nước Việt Nam kết quả sơ kết năm 2025 và tổng kết năm 2030 rút kinh nghiệm việc thực hiện các nhiệm vụ, giải pháp và mục tiêu Chiến lược trong từng giai đoạn.
Rà soát, đề xuất Ngân hàng Nhà nước Việt Nam báo cáo Chính phủ trình Quốc hội sửa đổi, bổ sung Luật BHTG.
Rà soát, đề xuất và phối hợp với Cơ quan có thẩm quyền sửa đổi quy định về chế độ tài chính.
Tham mưu, đề xuất Ngân hàng Nhà nước Việt Nam trình Thủ tướng Chính phủ quyết định điều chỉnh mục tiêu, nội dung của Chiến lược trong trường hợp cần thiết.
Cũng tại Quyết định này, Thủ tướng Chính phủ giao trách nhiệm cụ thể cho các bộ, ngành liên quan, Ủy ban nhân dân các cấp và các tổ chức tham gia BHTG trong việc tổ chức, triển khai thực hiện Chiến lược phát triển BHTG đến năm 2025, định hướng đến năm 2030.
CKH