Vốn ưu đãi tạo động lực để Đề án 1 triệu ha lúa chất lượng cao sớm về đích

Vốn ưu đãi tạo động lực để Đề án 1 triệu ha lúa chất lượng cao sớm về đích

Hà Thành

Ngày 7/11/2024, tại Đồng Tháp, NHNN phối hợp với Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN&PTNT), UBND tỉnh Đồng Tháp tổ chức Hội nghị triển khai Chương trình tín dụng ưu đãi thực hiện Đề án 1 triệu ha lúa chất lượng cao và phát thải thấp vùng ĐBSCL.

Lợi kép khi tham gia Đề án 1 triệu ha lúa chất lượng cao

Lúa gạo là ngành nông sản xuất khẩu chủ lực của nước ta. Nhằm đưa Việt Nam trở thành một trong những quốc gia tiên phong trong sản xuất lúa chất lượng cao, phát thải thấp, tạo ra những bước đi vững chắc, mang tính đột phá cho ngành lúa gạo Việt Nam, đáp ứng yêu cầu của xu thế quốc tế mới, khẳng định và giữ vững vị thế của thương hiệu gạo của nước ta trên thị trường quốc tế, Thủ tướng Chính phủ đã ký ban hành Quyết định 1490/QĐ-TTg phê duyệt Đề án: “Phát triển bền vững một triệu héc-ta chuyên canh lúa chất lượng cao và phát thải thấp gắn với tăng trưởng xanh vùng ĐBSCL đến năm 2030”.

Góp phần thực hiện các mục tiêu của Đề án, theo Phó Thống đốc Thường trực NHNN Đào Minh Tú, NHNN và ngành Ngân hàng đã nhanh chóng xây dựng, hoàn thiện cơ chế, chính sách tín dụng ưu đãi theo những nội dung của Đề án để hỗ trợ các doanh nghiệp, hợp tác xã, hộ gia đình có nguồn lực, có nguồn vốn để triển khai ngay Đề án từ khi thí điểm.

Đại diện ngân hàng chủ lực triển khai thí điểm Đề án, bà Phùng Thị Bình, Phó tổng giám đốc Agribank cho biết, ngay sau khi có Quyết định 1490, Agribank đã ký kết hợp tác với Bộ NN&PTNT để làm đầu mối triển khai Đề án. Bám sát văn bản chỉ đạo của Bộ NN&PTNT, NHNN, ngân hàng nhanh chóng chỉ đạo chi nhánh, đặc biệt tại vùng Tây Nam Bộ, triển khai cho vay ưu đãi. Agribank giảm lãi suất tối thiểu 1%/năm giúp các doanh nghiệp và nông dân tiếp cận nguồn vốn thuận lợi hơn.

“Ngân hàng không giới hạn vốn cho vay trung và dài hạn và sẵn sàng đáp ứng nhu cầu của doanh nghiệp tham gia Đề án. Hiện nay, Agribank đã xây dựng chuỗi liên kết khép kín, từ hộ nông dân, nhà cung cấp nguyên vật liệu đến doanh nghiệp thu mua, chế biến và xuất khẩu. Điều này sẽ giúp các bên giảm chi phí”, bà Bình thông tin thêm.

Tại Hội nghị, các doanh nghiệp đang tham gia Đề án cho biết người trồng lúa, hợp tác xã và doanh nghiệp tham gia chuỗi liên kết từ trồng trọt, thu mua, xuất khẩu lúa đều được hưởng lợi. Ông Trần Trương Tấn Tài - Tổng giám đốc Công ty TNHH Lúa gạo Việt Nam cho biết, khi thực hiện Đề án, chi phí sản xuất lúa thấp, giá bán lúa cao hơn 1.000 đồng/kg lúa trồng theo cách thông thường. Ước tính tổng chi phí trước đây cho 1ha trồng lúa là 1,8 triệu đồng thì nay còn 1,2 triệu đồng. Trong khi đó, năng suất trồng lúa cũng tăng lên. Với giá lúa hiện trên 8.000 đồng/kg thì lợi nhuận trồng lúa thuộc Đề án đạt lên 50% thay vì 30% như sản xuất lúa truyền thống lâu nay.

Bà Tạ Thu Thủy, Giám đốc Công ty TNHH XNK Phương Thanh, tỉnh Đồng Tháp chia sẻ, trước khi tham gia Đề án, doanh nghiệp khá lo vì thiếu đầu ra, chất lượng gạo chưa được đánh giá cao trên thị trường và vấn đề tiếp cận vốn. Nhưng khi tham gia Đề án, doanh nghiệp thấy tự tin hơn. “Tôi tin Đề án sẽ giúp chúng tôi có thêm thế mạnh về chất lượng hạt gạo, đáp ứng được nhu cầu thế giới đang ngày càng cao và cạnh tranh. Bên cạnh đó, nhân tố quan trọng là người nông dân đã tiếp cận được nguồn vốn một cách dễ dàng và ưu đãi lãi suất giảm thêm 1%/năm so với mặt bằng”, bà Thủy bày tỏ.

Đặc biệt, khi tham gia chuỗi liên kết này, khách vay có thể không phải sử dụng tài sản đảm bảo như nhà cửa, tài sản để thế chấp như vay thông thường. Bởi khi tham gia chuỗi, ngân hàng kiểm soát được dòng tiền. Đây là điều kiện rất quan trọng, tạo điều kiện thuận lợi tối đa cho khách vay.

Thứ trưởng Bộ NN&PTNT Trần Thanh Nam cho biết, để thực hiện Đề án, Nhà nước chỉ hỗ trợ một phần kinh phí, còn lại là huy động từ nguồn lực xã hội, trong đó có nguồn vốn tín dụng. Ông đánh giá cao NHNN đã chủ động xây dựng và ban hành cơ chế chính sách hỗ trợ đề án; chỉ đạo Agribank tiên phong tham gia Chương trình tín dụng ưu đãi thực hiện Đề án 1 triệu ha lúa chất lượng cao và phát thải thấp “Đây là cú hích, động lực thúc đẩy các đơn vị tham gia Đề án”, ông Nam kỳ vọng.

Không giới hạn nguồn vốn cho Đề án

Lãnh đạo các địa phương, doanh nghiệp, hợp tác xã bày tỏ phấn khởi khi triển khai Chương trình tín dụng ưu đãi thực hiện Đề án 1 triệu ha lúa chất lượng cao và phát thải thấp. Tuy nhiên, để yên tâm làm ăn lớn, đầu tư kho bãi, thu mua, xuất khẩu lúa… các doanh nghiệp, hợp tác xã có chung đề xuất là các NHTM cho vay vốn trung và dài hạn. Ông Nguyễn Văn Hùng, Giám đốc Hợp tác xã Dịch vụ nông nghiệp Thắng Lợi cho biết, hiện nay, hợp tác xã mong muốn tiếp cận thêm nguồn vốn vay để đầu tư kiên cố hóa kênh mương, thủy lợi nội đồng, đảm bảo nhu cầu sản xuất lúa. Ngoài ra, đơn vị cũng có nhu cầu vay vốn để mở rộng diện tích sản xuất lúa chất lượng cao toàn hợp tác xã với 150 ha.

Tương tự, Công ty TNHH Chơn Chính mong muốn vay thêm 150-200 tỷ đồng từ ngân hàng với lãi suất 4-5%/năm. Số vốn này sẽ được dùng để thu mua lúa và nhất là nguồn vốn trung dài hạn cho mở rộng diện tích kho chứa lên gấp đôi 50.000 tấn so với hiện nay và hệ thống sấy tương đương công suất 1.000 tấn/ngày.

Về kiến nghị vay thêm vốn, Phó Thống đốc Đào Minh Tú đánh giá đó là nhu cầu chính đáng, rất thiết thực. Vì vậy, NHNN sẽ chỉ đạo các đơn vị liên quan tạo điều kiện thuận lợi hơn nữa cho nông dân tiếp cận các nguồn vốn vay ưu đãi.

Tổng giám đốc Agribank Phạm Toàn Vượng cam kết trong giai đoạn thí điểm, ngân hàng không giới hạn quy mô vốn. Đồng thời, ngân hàng sẽ triển khai nhiều chương trình, sản phẩm gắn với từng chuỗi liên kết, từng vùng đặc thù để đảm bảo chất lượng sản phẩm, dịch vụ ngân hàng - tài chính phục vụ cho Đề án một cách ưu việt nhất, góp phần hoàn thành Đề án, gắn với chương trình chuyển đổi số.

Phát biểu kết luận Hội nghị, Phó Thống đốc Thường trực NHNN khẳng định, việc triển khai Đề án 1 triệu ha lúa chất lượng cao và phát thải thấp vùng ĐBSCL có ý nghĩa rất quan trọng. Qua 1 năm triển khai đã cho thấy hiệu quả thiết thực. Xác định ngành Ngân hàng là một trong 4 nguồn lực quan trọng hỗ trợ Đề án, thời gian tới, NHNN tiếp tục đôn đốc các TCTD, trong đó Agribank là ngân hàng triển khai chủ lực, triển khai cho vay, đảm bảo đúng đối tượng là những thành phần tham gia liên kết…

Về phía ngành Ngân hàng, Phó Thống đốc Đào Minh Tú khẳng định không giới hạn nguồn vốn cho Đề án. Ngân hàng sẽ cho vay theo nhu cầu và khả năng hấp thu vốn của khách hàng. “Trong trường hợp nếu ngân hàng không đủ vốn cho vay, NHNN sẽ hỗ trợ cho vay tái cấp vốn để đảm bảo đủ nguồn vốn cho vay Đề án”, Phó Thống đốc lưu ý và yêu cầu, NHNN tỉnh tiếp tục quán xuyến hoạt động cho vay của các TCTD trên địa bàn để đảm bảo chính sách đi vào cuộc sống. Đối với Agribank, ngân hàng cần đẩy mạnh cho vay theo Chương trình; xác định việc thực hiện cho vay trong giai đoạn thí điểm là nhiệm vụ chính trị. Song song với đó, cần tăng cường công tác truyền thông, thông tin tại vùng ĐBSCL để các khách hàng doanh nghiệp, hợp tác xã, hộ nông dân biết và tiếp cận chính sách; kịp thời báo cáo NHNN những khó khăn, vướng mắc phát sinh trong quá trình cho vay theo Chương trình.

Để chương trình đạt được kết quả cao, lãnh đạo Agribank đề nghị bên cạnh sự vào cuộc ngân hàng cần có sự triển khai đồng bộ của các ban, bộ, ngành, chính quyền địa phương trực tiếp tham gia Đề án. Cụ thể, đề nghị Bộ NN&PTNT kịp thời tổng hợp, lập danh sách và công bố các vùng chuyên canh, các liên kết và chủ thể tham gia liên kết sản xuất, chế biến và tiêu thụ sản phẩm lúa gạo chất lượng cao và phát thải thấp vùng ĐBSCL theo quy định tại Quyết định 1490/QĐ-TTg để các TCTD tiếp cận, xem xét, quyết định cho vay.

Với sự quyết tâm, triển khai đồng bộ của bộ, ngành, địa phương và của các TCTD, Phó Thống đốc Đào Minh Tú tin rằng, đến năm 2030 sẽ có 1 triệu ha lúa, đảm bảo được mục tiêu kép là chất lượng nâng lên và giảm phát thải.