Tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với tín dụng chính sách xã hội

Hội thảo có sự chủ trì của Đ/c Nguyễn Hồng Sơn - Phó Trưởng Ban Kinh tế Trung ương; Đ/c Lê Văn Lợi - Phó Giám đốc Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh; Đ/c Đào Minh Tú - Phó Thống đốc Thường trực Ngân hàng Nhà nước Việt Nam (NHNN), Ủy viên Hội đồng quản trị NHCSXH; Đ/c Dương Quyết Thắng, Ủy viên Hội đồng quản trị, Tổng Giám đốc NHCSXH. Dự hội thảo có hơn 200 đại biểu gồm đại diện một số Ban, Bộ, Ngành; đại diện lãnh đạo các địa phương; các chuyên gia, nhà khoa học, nhà quản lý; các trường đại học và doanh nghiệp.

Tín dụng chính sách xã hội là giải pháp sáng tạo, có tính nhân văn sâu sắc

Phát biểu khai mạc hội thảo, Đ/c Nguyễn Hồng Sơn - Phó Trưởng Ban Kinh tế Trung ương nhấn mạnh, tín dụng chính sách xã hội là một giải pháp sáng tạo, có tính nhân văn sâu sắc và phù hợp với thực tiễn Việt Nam trong thực hiện chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước về gắn phát triển kinh tế với phát triển xã hội, thống nhất chính sách kinh tế với chính sách xã hội, tăng trưởng kinh tế đi đôi với thực hiện tiến bộ và công bằng xã hội ngay trong từng bước, từng chính sách và trong suốt quá trình phát triển; lấy con người làm trung tâm, không để ai bị bỏ lại phía sau.

Đặc biệt, qua 10 năm triển khai thực hiện Chỉ thị số 40-CT/TW ngày 22/11/2014 của Ban Bí thư khóa XI về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với tín dụng chính sách xã hội đã đáp ứng đúng nguyện vọng của nhân dân, củng cố lòng tin của nhân dân đối với Đảng và Nhà nước, góp phần đạt mục tiêu giảm nghèo nhanh, bền vững, tạo việc làm, phát triển nguồn nhân lực, thu hẹp khoảng cách phát triển, bảo đảm an sinh xã hội, ổn định chính trị, đảm bảo quốc phòng, an ninh và phát triển kinh tế - xã hội theo định hướng xã hội chủ nghĩa.

Đ/c Đào Minh Tú, Phó Thống đốc Thường trực NHNN, Ủy viên HĐQT NHCSXH, cùng các đồng chí chủ trì Hội thảo

Đồng chí Nguyễn Hồng Sơn cho biết, Hội thảo được tổ chức nhằm cung cấp thêm các luận cứ khoa học và thực tiễn cho việc tổng kết Chỉ thị số 40-CT/TW, nhất là đề xuất các quan điểm, nhiệm vụ và giải pháp nhằm tiếp tục tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với tín dụng chính sách xã hội trong bối cảnh mới; để tín dụng chính sách tiếp tục phát huy vai trò, góp phần phát triển kinh tế - xã hội, giảm nghèo bền vững, đảm bảo an sinh xã hội, giải quyết việc làm.

Hội thảo tập trung trao đổi, thảo luận về thực trạng hoạt động của tín dụng chính sách xã hội sau 10 năm thực hiện Chỉ thị số 40-CT/TW và Kết luận số 06-KL/TW ngày 10/6/2021 của Ban Bí thư về tiếp tục thực hiện Chỉ thị số 40-CT/TW; phân tích các kết quả đạt được, những hạn chế, khó khăn, vướng mắc và nguyên nhân của những thành tựu và hạn chế đó. Các đại biểu tham gia Hội thảo cùng phân tích các bài học kinh nghiệm, đánh giá về tình hình trong nước, quốc tế và những vấn đề đặt ra đối với tín dụng chính sách xã hội trong thời gian tới. Hội thảo được kỳ vọng cung cấp những luận cứ khoa học cho việc xây dựng các quan điểm, nhiệm vụ và giải pháp mới trong việc phát huy những thành tựu đã đạt được, khắc phục những hạn chế trong việc thực hiện tín dụng chính sách xã hội theo đúng chủ trương đường lối của Đảng đã đặt ra.

Đ/c Đào Minh Tú - Phó Thống đốc Thường trực NHNN, Ủy viên Hội đồng quản trị NHCSXH phát biểu tại Hội thảo

Trình bày tham luận tại Hội thảo, TS. Dương Quyết Thắng - Uỷ viên HĐQT, Tổng Giám đốc NHCSXH đã cung cấp thông tin về kết quả thực hiện Chỉ thị số 40-CT/TW của Ban Bí thư và vai trò của tín dụng chính sách xã hội trong thực hiện tiến bộ, công bằng xã hội. Theo đó, dưới sự lãnh đạo của Đảng, Nhà nước, với quyết tâm cao của các cấp ủy, tổ chức đảng, chính quyền địa phương; sự vào cuộc đồng bộ, kịp thời của cả hệ thống chính trị, NHCSXH đã huy động được nguồn vốn lớn, đa dạng; đáp ứng nhu cầu vay vốn của đông đảo người nghèo và các đối tượng chính sách khác ở 100% xã, phường, thị trấn trên cả nước, trong đó, tập trung ưu tiên cho vay đối với vùng đồng bào dân tộc thiểu số, vùng đặc biệt khó khăn, vùng sâu, vùng xa, biên giới, hải đảo... góp phần thực hiện các chính sách xã hội, tạo sinh kế, tạo việc làm, nâng cao thu nhập và cải thiện đời sống cho người dân, thực hiện mục tiêu giảm nghèo bền vững, bảo đảm an sinh xã hội, xây dựng nông thôn mới.

Đến 30/4/2024, tổng nguồn vốn tín dụng chính sách xã hội đạt 367.305 tỷ đồng, tăng 232.632 tỷ đồng (gấp 2,8 lần) so với khi bắt đầu thực hiện Chỉ thị số 40-CT/TW, tốc độ tăng trưởng nguồn vốn bình quân hằng năm đạt 10,6%. Tổng dư nợ các chương trình tín dụng chính sách đạt 346.199 tỷ đồng, tăng 216.743 tỷ đồng so với cuối năm 2014, với hơn 6,8 triệu hộ nghèo và các đối tượng chính sách đang còn dư nợ, tốc độ tăng trưởng dư nợ bình quân hằng năm đạt 10,4%; trong tổng dư nợ tín dụng chính sách xã hội, dư nợ cho vay các xã thuộc vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi là 123.590 tỷ đồng, chiếm 35,6%/tổng dư nợ, với hơn 2,2 triệu khách hàng còn dư nợ; dư nợ cho vay tại huyện nghèo 33.546 tỷ đồng, chiếm 10%/tổng dư nợ, với gần 556 nghìn khách hàng còn dư nợ; dư nợ đối với khách hàng là đồng bào dân tộc thiểu số là 85.857 tỷ đồng, chiếm 25%/tổng dư nợ với trên 1,6 triệu khách hàng còn dư nợ.

TS. Dương Quyết Thắng - Uỷ viên HĐQT, Tổng Giám đốc NHCSXH thông tin về kết quả thực hiện Chỉ thị số 40-CT/TW

Tạo lập nguồn vốn tín dụng chính sách ổn định và bền vững

Tại Hội thảo, Đ/c Hà Thu Giang - Vụ trưởng Vụ Tín dụng các ngành kinh tế (NHNN) cho biết, để tạo điều kiện cho tín dụng chính sách phát huy hiệu quả, với vai trò là Chủ tịch Hội đồng quản trị, Thống đốc NHNN đã có các văn bản gửi tỉnh ủy, thành ủy trực thuộc trung ương đề nghị tiếp tục dành sự quan tâm đối với công tác tín dụng chính sách xã hội. Kết quả là nguồn vốn ngân sách các địa phương ủy thác sang NHCSXH có sự tăng trưởng mạnh mẽ, từ 5% (năm 2014 - thời điểm ban hành Chỉ thị số 40-CV/TW) đến nay chiếm tỷ trọng trên 12% trong tổng nguồn vốn tín dụng chính sách xã hội. Nhằm tăng cường nguồn lực cho NHCSXH theo chủ trương tại Chỉ thị số Chỉ thị số 40-CT/TW và Kết luận số 06-KL/TW, Ban cán sự đảng NHNN, Ban Lãnh đạo NHNN đã chỉ đạo đơn vị chức năng chủ động tìm kiếm, nghiên cứu tiến tới đàm phán, ký kết các dự án tín dụng, các nguồn tài trợ cho công tác giảm nghèo từ các tổ chức quốc tế.

Dưới sự chỉ đạo của Ban cán sự Đảng, Ban Lãnh đạo NHNN, các tổ chức tín dụng nhà nước đã rất tích cực đồng hành cùng NHCSXH trong việc thực hiện các nhiệm vụ chính trị được giao, thông qua việc duy trì 2% số dư tiền gửi tại NHCSXH và mua trái phiếu NHCSXH được Chính phủ bảo lãnh, để ổn định, bổ sung nguồn vốn cho NHCSXH trong triển khai thực hiện tốt các chương trình, tín dụng chính sách. Đến nay, hai nguồn vốn này chiếm tỷ trọng gần 60% trên tổng nguồn vốn tín dụng chính sách xã hội...

Đ/c Hà Thu Giang - Vụ trưởng Vụ Tín dụng các ngành kinh tế phát biểu tại Hội thảo

Phát biểu tại Hội thảo, Đ/c Đoàn Ngọc Lưu - Phó Tổng Giám đốc Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam (Agribank) cho rằng, việc duy trì số dư tiền gửi 2% tại NHCSXH đã thể hiện vai trò quan trọng, tạo nguồn vốn ban đầu để NHCSXH triển khai hoạt động. Thông qua sứ mệnh và mạng lưới hoạt động rộng khắp cả nước, Agribank cùng NHCSXH đã phối hợp chặt chẽ với các tổ chức chính trị - xã hội trong việc truyền thông chủ trương, chính sách và các chương trình tín dụng xã hội, trở thành kênh dẫn vốn và quản lý vốn hiệu quả, giúp người nông dân từng bước xoá đói giảm nghèo, cải thiện đời sống, góp phần hạn chế, đẩy lùi tín dụng đen.

Đề xuất một số giải pháp để tín dụng chính sách tiếp tục phát huy hiệu quả trong thời gian tới, Đ/c Triệu Văn Bình - Phó Vụ trưởng Vụ Dân tộc, Văn phòng Quốc hội đề xuất, Chính phủ có kế hoạch tăng nguồn vốn cho vay qua NHCSXH để thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia về phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số, trong đó lưu ý việc mở rộng đối tượng, chính sách cho vay, nâng mức cho vay; bổ sung chính sách tín dụng ưu đãi đối với các xã đã đạt chuẩn nông thôn mới; ưu tiên bố trí nguồn vốn tín dụng chính sách để hỗ trợ phát triển kinh tế - xã hội, giảm nghèo trong vùng đồng bào dân tọc thiểu số và miền núi; cơ quan có thẩm quyền xem xét cho phép mở hạn mức phát hành trái phiếu NHCSXH được Chính phủ bảo lãnh nhằm tận dụng nguồn vốn giá rẻ, thời hạn dài, đáp ứng được nguồn vốn cho vay theo Nghị định số 28/2022/NĐ-CP; tạo điều kiện cho NHCSXH được tiếp nhận nguồn vốn ODA để tạo lập nguồn vốn ổn định, lãi suất thấp để tăng nguồn vốn cho vay đối với hộ nghèo và các đối tượng chính sách khác; xây dựng hoàn thiện cơ chế tạo lập nguồn vốn, cơ chế tài chính, tín dụng của NHCSXH theo hướng ổn định và bền vững...

Tại Hội thảo, các chuyên gia, nhà khoa học đã tập trung trao đổi, làm rõ các kết quả đạt được, những hạn chế, khó khăn, vướng mắc, nguyên nhân và bài học kinh nghiệm trong 10 năm thực hiện Chỉ thị số 40-CT/TW và Kết luận số 06-KL/TW. Đồng thời, các chuyên gia, nhà khoa học đã đề xuất các giải pháp về:Tăng cường sự lãnh đạo, chỉ đạo đối với tín dụng chính sách xã hội; Sự phối hợp giữa NHCSXH với các cơ quan có liên quan; Thu hút nguồn vốn; Xây dựng, lồng ghép mô hình, chương trình, dự án phát triển kinh tế - xã hội, giảm nghèo bền vững của địa phương với việc sử dụng nguồn vốn tín dụng chính sách xã hội; Mô hình sử dụng vốn hiệu quả; mô hình và phương thức quản lý tín dụng chính sách xã hội đặc thù...

Quang cảnh Hội thảo

Tín dụng chính sách xã hội góp phần phát triển kinh tế, giảm nghèo nhanh, bền vững

Phát biểu tại Hội thảo, Đ/c Đào Minh Tú - Phó Thống đốc Thường trực NHNN, Ủy viên Hội đồng quản trị NHCSXH khẳng định tín dụng chính sách xã hội là một chủ trương đúng đắn của Đảng và Nhà nước; là công cụ, giải pháp quan trọng để thực hiện chủ trương của Đảng và Nhà nước về chính sách xã hội, bảo đảm gắn kết giữa tăng trưởng kinh tế đi đôi với thực hiện tiến bộ và công bằng xã hội trong từng nấc thang phát triển; góp phần quan trọng đối với giữ vững định hướng xã hội chủ nghĩa của nền kinh tế thị trường ở nước ta. Tín dụng chính sách xã hội ngày càng và phát huy hiệu quả, góp phần phát triển kinh tế; giảm nghèo nhanh, bền vững; xây dựng nông thôn mới; đảm bảo an sinh xã hội; ổn định chính trị, an ninh - quốc phòng; thu hẹp khoảng cách giàu nghèo giữa các vùng, miền trên cả nước; góp phần thực hiện thành công chiến lược tài chính toàn diện quốc gia.

Theo Đ/c Đào Minh Tú, để triển khai tốt hơn nữa Chỉ thị số 40-CT/TW và Kết luận số 06- KL/TW cần tăng cường hơn nữa vai trò lãnh đạo của các cấp ủy đảng, chính quyền đối với tín dụng chính sách xã hội; hoàn thiện cơ chế, chính sách về huy động, quản lý và sử dụng nguồn lực tài chính, về đối tượng, địa bàn, mức cho vay, lãi suất vay, phối hợp giữa tín dụng chính sách với tín dụng thương mại của các TCTD…

Để đáp ứng nhu cầu vay của đối tương chính sách và triển khai nhiều chương trình tín dụng trong thời gian tới, cần cân đối, ưu tiên nguồn ngân sách nhà nước, ngân sách địa phương, đồng thời thu hút các nguồn vốn hợp pháp khác cho tín dụng chính sách xã hội.

Cùng với đó, tăng cường sự phối hợp của các cấp, các ngành trong thực hiện tín dụng chính sách xã hội; phát huy hơn nữa hiệu quả, vai trò của Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các tổ chức chính trị - xã hội trong giám sát, phản biện xã hội và thực hiện các hoạt động nhận ủy thác.

Đồng thời, nâng cao năng lực hoạt động của NHCSXH; tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra, giám sát, đánh giá kết quả thực hiện tín dụng chính sách xã hội; chú trọng công tác sơ, tổng kết, nhân rộng các mô hình tốt, điển hình tiên tiến trong sử dụng hiệu quả vốn tín dụng chính sách xã hội.

Đặc biệt, Đ/c Đào Minh Tú đề xuất, kiến nghị cần ban hành văn bản mới (Nghị quyết hoặc Chỉ thị của Bộ Chính trị hoặc Ban Chấp hành TW) về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với tín dụng chính sách xã hội phù hợp với bối cảnh hiện nay…

CKH