Thông điệp mạnh mẽ về trách nhiệm của ngành Ngân hàng với công tác bảo vệ môi trường

Các TCTD có sự thay đổi về nhận thức, hướng tới hoạt động bền vững

Phát biểu khai mạc Toạ đàm, bà Hà Thu Giang - Vụ trưởng Vụ Tín dụng các ngành kinh tế, NHNN cho biết, với vai trò là một trong những kênh cung ứng tài chính cho nền kinh tế, ngành Ngân hàng luôn xác định vai trò trách nhiệm trong việc xanh hoá dòng vốn đầu tư cho mục tiêu phát triển bền vững.

Từ năm 2015, với sự hỗ trợ kỹ thuật của IFC, NHNN đã ban hành nhiều văn bản định hướng hoạt động ngân hàng vào lĩnh vực xanh, thông qua việc ban hành Chỉ thị số 03 ngày 24/03/2015 về thúc đẩy tăng trưởng tín dụng xanh và quản lý rủi ro môi trường – xã hội trong hoạt động cấp tín dụng; ban hành Sổ tay hướng dẫn quản lý rủi ro môi trường – xã hội đối với 15 ngành kinh tế làm tài liệu tham khảo hữu ích cho các TCTD phục vụ công tác thẩm định và ra quyết định cấp tín dụng.

Theo bà Giang, qua tổng kết đánh giá, đa số các TCTD có sự thay đổi về nhận thức, hướng tới hoạt động bền vững. Dư nợ tín dụng được đánh giá rủi ro môi trường – xã hội của TCTD tăng trưởng đều qua các năm, đến nay chiếm 17% tổng dư nợ của toàn nền kinh tế.

Ông Thomas Jacobs - Giám đốc Quốc gia phụ trách khu vực Mekong, IFC phát biểu

Ông Thomas Jacobs - Giám đốc Quốc gia phụ trách khu vực Mekong, IFC chia sẻ, hai thập niên vừa qua, với tốc độ tăng trưởng nhanh, Việt Nam là một trong những nền kinh tế thâm dụng về carbon nhất ở Đông Á. Khi nhận thức được nhu cầu giảm thiểu khí nhà kính và đối phó với biến đổi khí hậu, Việt Nam đã đưa ra những cam kết tham vọng tại COP26 để có được trung hòa carbon vào năm 2050 và hiện thực hóa nỗ lực này.

“Tuy nhiên, để đạt được mục tiêu trở thành quốc gia có thu nhập cao vào năm 2045 và đạt được phát thải carbon trung hòa vào năm 2050, Việt Nam phải đẩy mạnh việc khử carbon nền kinh tế thông qua quá trình chuyển đổi năng lượng và bảo vệ môi trường. Điều này đòi hỏi sự hợp tác chặt chẽ hơn giữa khu vực công, tư nhân và nguồn tài chính cần có”, ông Thomas Jacobs nhấn mạnh.

Thông tin cụ thể hơn về tình hình thực hiện Chỉ thị số 03/CT-NHNN ngày 24/03/2015, bà Phạm Thị Thanh Tùng - Phó Vụ trưởng Vụ Tín dụng các ngành kinh tế cho biết, thời gian qua, nhận thức của các TCTD đối với vấn đề bảo vệ môi trường thông qua đánh giá và quản lý rủi ro về môi trường và xã hội trong hoạt động cấp tín dụng thay đổi rõ rệt. Ngày càng nhiều các TCTD đã xây dựng các quy định nội bộ quản lý rủi ro môi trường xã hội. Đồng thời, các TCTD đã chủ động hoàn thiện cơ cấu tổ chức như: thành lập bộ phận chuyên trách hoặc bố trí cán bộ chuyên trách về quản lý rủi ro môi trường xã hội…

Về phía các TCTD, đại diện BIDV cho biết, ngân hàng đã sớm nghiên cứu triển khai mô hình chi nhánh/phòng giao dịch “Ngân hàng xanh” gắn với yêu cầu thúc đẩy tăng trưởng tín dụng xanh và quản lý rủi ro môi trường và xã hội trong hoạt động cấp tín dụng. Ngoài ra, BIDV cũng dành tỷ trọng ngày càng gia tăng để tài trợ cho các khách hàng trong lĩnh vực năng lượng tái tạo, năng lượng sạch, các ngành sản xuất và tiêu dùng phát thải carbon thấp. Kết quả thực hiện cấp tín dụng lĩnh vực xanh tại BIDV đến 31/12/2022 là 63.773 tỷ đồng, chiếm 4,25% tổng dư nợ.

Đại diện VPBank chia sẻ, từ năm 2016, ngân hàng đã ban hành chính sách về quản lý rủi ro môi trường xã hội. Năm 2018 đã hoàn thiện hệ thống quản lý rủi ro môi trường xã hội (ESMS). Năm 2022, hệ thống ESMS trong cấp tín dụng trở thành một phần của chính sách ESG toàn ngân hàng. Bên cạnh đó, mỗi đề xuất cấp tín dụng được đánh giá dựa trên các rủi ro và tác động môi trường, xã hội tiềm ẩn, được phân loại thành các cấp độ: Rủi ro cao, rủi ro trung bình, rủi ro thấp để có biện pháp quản lý, giám sát phù hợp.

Hướng dẫn triển khai Thông tư số 17/2022/TT-NHNN

Tại buổi tọa đàm, đại diện Lãnh đạo Vụ Tín dụng các ngành kinh tế cũng trình bày các nội dung chi tiết của Thông tư 17/2022/TT-NHNN ngày 23/12/2022 Hướng dẫn thực hiện quản lý rủi ro về môi trường trong hoạt động cấp tín dụng của tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài.

Theo đó, Thông tư 17 sẽ có hiệu lực từ ngày 1/6/2023, đây là thông điệp mạnh mẽ về trách nhiệm của ngành Ngân hàng với công tác bảo vệ môi trường, tăng cường khả năng quản trị rủi ro của các TCTD trước rủi ro về môi trường, biến đổi khí hậu, hướng hoạt động của các TCTD ngày càng tiệm cận đối với quy chuẩn, thông lệ quốc tế về tài chính bền vững.

Quang cảnh tọa đàm

Phạm vi điều chỉnh của Thông tư 17 là hoạt động cấp tín dụng của TCTD đối với các dự án đầu tư cần phải quản lý rủi ro về môi trường. Các TCTD cần hoàn thành xây dựng và ban hành quy định nội bộ về quản lý rủi ro môi trường trong hoạt động cấp tín dụng trước ngày 1/6/2023.

Trao đổi tại buổi tọa đàm, đại diện BIDV cũng chia sẻ một số vướng mắc như: Các dự án được tài trợ theo nguồn vốn của các tổ chức quốc tế có thể vừa phải phân loại rủi ro theo quy định của NHNN tại Thông tư 17 vừa phải đánh giá phân loại theo tiêu chuẩn của các nhà tài trợ. Vì vậy, BIDV mong muốn NHNN có hướng dẫn về quản lý rủi ro môi trường đối với các Dự án đươc tài trợ bởi nguồn vốn ủy thác quốc tế, chương trình tài trợ nước ngoài, đồng thời sớm nghiên cứu có hướng dẫn các NHTM đánh giá yếu tố rủi ro xã hội trong hoạt động cấp tín dụng để đáp ứng theo thông lệ quốc tế cũng như yêu cầu của các nhà tài trợ, nhà đầu tư nước ngoài.

Đại diện Ngân hàng Standard Chartered cho biết, hướng tới áp dụng Thông tư 17, Ngân hàng Standard Chartered đang tiến hành rà soát các tiêu chí đánh giá đang áp dụng theo khung đánh giá của Tập đoàn so với các yêu cầu của Luật Bảo vệ Môi trường năm 2020 và các quy định liên quan. Nhìn chung, các tiêu chí đánh giá của ngân hàng đã tương đầy đủ so với yêu cầu của thông tư. Tới đây, Ngân hàng Standard Chartered sẽ tiếp tục nghiên cứu và áp dụng các tiêu chuẩn thực hành tốt về đánh giá rủi ro môi trường xã hội và biến đổi khí hậu của quốc tế phù hợp với các quy định của Chính phủ và NHNN.

Hà My

Ảnh: ĐK