Trăn trở chuyển đổi xanh

Trăn trở chuyển đổi xanh

Nghi Lộc

Xu hướng tất yếu

Chuyển đổi xanh đang là xu hướng tất yếu trong phát triển ở Việt Nam cũng như nhiều quốc gia khác trên thế giới. Việc chuyển đổi không chỉ là thách thức mà còn là cơ hội để xây dựng được chiến lược phát triển doanh nghiệp một cách hiệu quả nhất.

Trong bối cảnh đó, Chính phủ đã đưa ra cam kết cùng cộng đồng quốc tế thực hiện phát thải ròng bằng “0” vào năm 2050 của Việt Nam tại Hội nghị COP26. Đây là một mục tiêu đầy tham vọng và để đạt được, cần rất nhiều nguồn lực trong nước và quốc tế, cần sự chung tay cùng thực hiện của cả nền kinh tế, đặc biệt là quá trình chuyển đổi xanh, thực hiện các giải pháp giảm phát từ chính cộng đồng doanh nghiệp.

Tại Đà Nẵng, theo bà Nguyễn Thị Thúy Mai, Phó giám đốc Sở Công Thương thành phố, trước những tác động của biến đổi khí hậu, môi trường bị ô nhiễm, các nguồn tài nguyên đang dần cạn kiệt… việc từng bước “xanh hóa” sản xuất, nhà máy xanh, công nghệ xanh, nguyên liệu sạch, năng lượng xanh để hướng tới sản xuất xanh đang trở thành xu thế tất yếu và là công cụ tạo lợi thế cạnh tranh cho doanh nghiệp. Với các cam kết hành động mạnh mẽ của mình, Việt Nam nói chung và Đà Nẵng nói riêng xác định chuyển đổi xanh, phát triển bền vững sẽ là xu hướng chủ đạo trong thời gian tới của doanh nghiệp.

Trên địa bàn thành phố trong thời gian qua, các cấp chính quyền tiếp tục hỗ trợ doanh nghiệp áp dụng quy trình và công nghệ sản xuất thân thiện với môi trường; thúc đẩy phát triển công nghệ, nhất là công nghệ thân thiện với môi trường; hỗ trợ doanh nghiệp có được chứng chỉ môi trường đối với hàng hóa xuất khẩu...

Cơ quan chức năng cũng đã hỗ trợ cộng đồng doanh nghiệp áp dụng các giải pháp về quản lý, công nghệ, thiết bị, kỹ thuật về sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả nhằm tiết kiệm chi phí năng lượng đầu vào, giảm giá thành sản xuất, tăng hiệu quả kinh doanh; đồng thời hỗ trợ doanh nghiệp khai thác và sử dụng các nguồn năng lượng mới, năng lượng tái tạo, năng lượng sạch như năng lượng mặt trời, năng lượng gió, thủy điện, địa nhiệt, sinh khối, Hydrogen... Bên cạnh, cơ quan chức năng còn hỗ trợ doanh nghiệp các giải pháp quản lý, khai thác, sử dụng tiết kiệm, hiệu quả tài nguyên, nguyên nhiên liệu đầu vào của hoạt động sản xuất, giảm thiểu tối đa chất thải ra môi trường và tận dụng tối đa các cơ hội áp dụng mô hình kinh tế tuần hoàn, kinh tế chia sẻ... hướng đến mô hình sản xuất bền vững của doanh nghiệp.

Doanh nghiệp cần được hỗ trợ

Trên thực tế, nếu áp dụng tốt việc chuyển đổi xanh sẽ góp phần tăng sức cạnh tranh cho doanh nghiệp trên thị trường. Đơn cử về về kiểm kê khí nhà kính, đại diện một doanh nghiệp ở Đà Nẵng cho rằng, các quy định về kiểm kê khí nhà kính hiện nay sẽ giúp doanh nghiệp giảm thiểu rủi ro và mang lại nhiều lợi ích cho doanh nghiệp. Việc được chứng nhận kiểm kê khí nhà kính là điều kiện cần thiết để đăng ký nhãn sinh thái, giúp cải thiện uy tín của doanh nghiệp, đặc biệt là các doanh nghiệp tham gia chuỗi cung ứng toàn cầu, nâng cao lợi thế cạnh tranh trên thị trường.

Tương tự, việc sử dụng điện mặt trời áp mái cũng đang được nhiều doanh nghiệp ở địa phương lựa chọn. Nhiều đơn vị xem đây là yếu tố quan trọng hướng tới mục tiêu xanh hóa và giảm phát thải trong các ngành sản xuất. Thực tế cho thấy, lợi ích của việc sử dụng điện năng lượng mặt trời không chỉ giảm phát thải trong sản xuất mà còn giúp giảm chi phí tiền điện hàng tháng và nâng cao sức cạnh tranh cho từng doanh nghiệp…

Tuy nhiên hiện nay, không chỉ tại Đà Nẵng, mà ở nhiều địa phương khác trong cả nước, các tiêu chuẩn khắt khe về kinh tế xanh đang trở thành những thách thức đối với doanh nghiệp. Theo đó, thực hiện các tiêu chuẩn về một nền kinh tế tuần hoàn, kinh tế xanh đang dần hiện hữu và ngày càng thắt chặt cũng là những khó khăn lớn cho các doanh nghiệp của Đà Nẵng, đặc biệt là trong lĩnh vực chế biến, chế tạo.

Hiện, các nước nhập khẩu có xu hướng đưa ra các điều kiện về sản xuất bền vững, tức là sản xuất xanh, thân thiện môi trường... Bởi vậy, trong thời gian qua, ngành dệt may, da giày, thủy sản ở Đà Nẵng đã thiếu 30 đến 45% đơn hàng, một phần là vì chưa kịp chuyển đổi xanh trong sản xuất. Các doanh nghiệp chỉ mới quan tâm nhiều đến số lượng, chưa thực sự quan tâm nhiều đến chất lượng và nâng cao chất lượng sản phẩm. Nhiều doanh nghiệp chậm đổi mới trong việc quản trị, chậm đổi mới công nghệ... để chuyển đổi xanh.

Ông Trần Văn Vũ, Cục trưởng Cục Thống kê Đà Nẵng nhấn mạnh, trong thời gian tới, các cấp chính quyền cần tiếp tục hỗ trợ, khuyến khích doanh nghiệp áp dụng các quy trình và công nghệ sản xuất thân thiện với môi trường; thúc đẩy phát triển công nghệ; hỗ trợ doanh nghiệp có được chứng chỉ môi trường đối với hàng hóa xuất khẩu… Đồng quan điểm, ông Nguyễn Tiến Quang, Giám đốc VCCI Đà Nẵng cho rằng, xu hướng chuyển đổi xanh, không chỉ là lợi ích mà còn là lợi thế, năng lực cạnh tranh. Bởi vậy, Đà Nẵng cần có chiến lược, đầu tư thích đáng cho quá trình này, nếu quá trình này được triển khai hiệu quả cũng là cú hích, động lực mới để thu hút các dự án đầu tư nói chung, đầu tư xanh, chất lượng cao nói riêng và cũng phù hợp với định hướng, chiến lược phát triển kinh tế - xã hội ở địa phương.